• Öncelikle günün en sıcak olduğu saatlerde 11.00 -15.00 arasında dışarıda olmayın.
  • Direkt güneş ışığına maruz kalmayın. Havadar, serin, esintili, gölge yerleri tercih edin.
  • Güneş ışığını yansıtacak açık renk kıyafetler, pamuklu veya keten giysiler tercih edin.
  • Şapka, güneş gözlüğü, güneş şemsiyesi kullanın.
  • Çay, kahve veya kolalı içecekler vücuttan sıvı kaybını artırır; böyle günlerde pek tercih etmeyin.
  • İçtiğiniz her çay, kahve için ilave su, doğal maden suyu almayı unutmayın.
  • Bol sıvı için. Normal bir günde en az 2000 – 2500 cc (2-2,5 lt) su – sıvı ihtiyacımız vardır. Sıcak hava dalgası esnasında daha fazla sıvı almanız gerekir. Kalp veya böbrek hastası iseniz doktorunuz ile görüşün, farklı önerileri olabilir.
  • En iyisi su veya doğal maden suyudur.
  • Sıcak günlerde zorlu egzersiz yapmaya ara verin. Hiç değilse sabah erken veya akşam serin saatleri tercih edin.

 

 Sıcak çarpmasının belirtileri nelerdir?

  • Halsizlik,
  • Yorgunluk,
  • Baş ağrısı,
  • Kaslarda ve karında kramp,
  • Aşırı terleme,
  • Huzursuzluk,
  • Susama hissi,
  • Nefes darlığı veya hava açlığı,
  • Önlem alınmazsa giderek uyku hali, nöbet ve koma gelişebilir.
  • Dikkat; yaşlılarda ve çocuklarda belirtiler sessiz olabilir.

 

Sıcak çarpması halinde ne yapmalı?

  • Derhal serin ve havadar bir yere geçin.
  • Varsa, üzerinizdeki kalın kıyafetleri çıkarın ve soğuk uygulama ile vücut sıcaklığını azaltmaya çalışın.
  • Olanak varsa soğuk duş alın.
  • Bol su, sıvı için.  Doğal maden suyu iyi bir içecektir.
  • Şekerli veya alkollü içeceklerden uzak durun.
  • Uyku hali veya bilinç değişikliği olan kişilere damar yolu ile sıvı vermek gerekir, tıbbi yardım alın, çağırın.

 

Peki, sıcak çarpması riski kimlerde daha fazladır ?

  • Sıcak çarpması riski yaşlılarda daha fazladır: Yaşlılarda damar sertliği sorunları sıktır, kalp hastalığı riski daha yüksektir. Yaşlıların susama hissi azalmıştır. Birçok nedenle suya erişimleri güç olabilir. Yaşlılar birçok hastalık nedeniyle çok sayıda ilaç kullanıyor olabilir; ilaç yan etkileri aşırı sıcaklarda artabilir.
  • Sıcak çarpması riski kalp hastalarında daha fazladır: Sıcakta kalbin iş yükünün artması zaten kalp sorunu olan kişilerde kalp yetersizliğini, kalp krizini, aritmileri kolayca tetikleyebilir.
  • Sıcak çarpması riski küçük çocuklarda daha fazladır: Küçük bünyelerin sıra dışı şartlara uyum sağlaması daha zordur. Bebekler ve küçük çocuklar kendi bakımlarını sağlayamazlar.
  • Sıcak çarpması riski kronik hastalıkları olanlarda (KOAH, kronik böbrek hastaları, diyabet, vb) daha fazladır.

 

Sıcak hava dalgaları neden tehlikelidir?
Vücudumuz normal yaşam fonksiyonlarını yerine getirirken ısı üretir. Bu ısıyı nefesle ve terleyerek çevreye verip vücut sıcaklığımızı sabit  tutar ve ancak bu şekilde hayatımıza devam edebiliriz.

Çevre sıcaklığı çok fazla artarsa vücudumuzdaki ısıyı dışarıya atmak için kan dolaşımının hızlanması, cilde yakın damarlara daha fazla kan gönderilmesi gerekir,  bunun için de kalbimizin iş yükü artar. Ayrıca çevre sıcaklığının artmasıyla metabolizma hızlanır.
Kalp, beyin ve böbrek gibi organları etkileyen yukarıda özetlenen klinik sorunlar bu nedenle gelişir.

Dr. Ali Serdar Fak, http://www.draliserdarfak.com